نرگس حاتمی؛ عیدی بازگیر؛ ابراهیم صداقتی؛ مصطفی درویش نیا
چکیده
چکیده مقدمه: میکوریز آربوسکولار رایج‌ترین نوع همزیستی با گیاهان را در بین انواع مختلف قارچ‌های میکوریز تشکیل می‌دهد. کلونیزاسیون ریشه با این قارچ‌ها سبب افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌های زنده ...
بیشتر
چکیده مقدمه: میکوریز آربوسکولار رایج‌ترین نوع همزیستی با گیاهان را در بین انواع مختلف قارچ‌های میکوریز تشکیل می‌دهد. کلونیزاسیون ریشه با این قارچ‌ها سبب افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش‌های زنده و غیرزنده، افزایش رشد ازطریق افزایش جذب عناصر، بهبود‌یافتن رابطۀ آبی گیاهان و حفاظت از گیاهان در برابر بیماری‌ها می‌شود. مواد و روشها: در مطالعۀ حاضر، هشت گیاه از مناطق جوپار و ماهان استان کرمان انتخاب شدند و نمونه‌برداری از عمق صفر تا 30 سانتی‌متری ناحیۀ ریزوسفر هر گیاه شامل خاک و ریشه‌های نازک به‌منظور محاسبۀ فراوانی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار در خاک، شناسایی اسپورها و تعیین درصد کلونیزاسیون ریشه انجام شد. روش فیلیپس و هایمن برای رنگ‌آمیزی ریشه‌ها استفاده و درصد کلونیزاسیون ریشه‌ها تعیین شد. تراکم اسپور در نمونه‌های خاک پس‌از جداسازی اسپورها از 10 گرم نمونۀ خاک به روش الک مرطوب به دست آمد و اسپورهای موجود و همچنین اسپور غالب در خاک هر گیاه بررسی و سپس بررسی آماری داده‌ها انجام شد. نتایج: تمام نمونه‌های ریشۀ بررسی‌شده رابطۀ همزیستی با قارچ‌های میکوریز آربوسکولار داشتند. درصد کلونیزاسیون در گیاهان همیشه‌بهار، پونه، کاسنی، تخم‌شربتی و کرچک 100 درصد و در خرفه، گالوک و بابونه به‌ترتیب 98، 95 و 88 درصد تعیین شد؛ میانگین تعداد اسپور در 10 گرم خاک نیز به‌ترتیب 18، 62، 16، 34، 3، 15، 25 و 7 برآورد شد و بر اساس تحلیل‌های آماری مشخص شد در بیشتر گیاهان، رابطۀ مستقیمی بین تعداد اسپور و درصد کلونیزاسیون میکوریزایی وجود دارد؛ سپس اسپورهای موجود و همچنین اسپور غالب در خاک هر گیاه شناسایی شد. بحث و نتیجهگیری: زیادبودن تعداد اسپور در 10 گرم خاک و درصد درخور توجه کلونیزاسیون میکوریزایی در منطقۀ مطالعه‌شده نشان می‌دهد چنین اقلیم‌هایی ذخیره‌گاه طبیعی ارزشمندی برای گونه‌های گیاهی، جانوری و ریزموجودات به شمار می‌آیند.
