جواد حامدی؛ حمید چراغیان رادی؛ حمید مقیمی
دوره 4، شماره 15 ، آذر 1394، ، صفحه 9-20
چکیده
مقدمه: علف هرز جودره (Hordeum spontanum) از مهمترین علفهای هرز مزارع غلات به ویژه گندم است. هدف از انجام پژوهش حاضر، معرفی قارچهای بیماریزای گیاهی جدا شده از خاکهای مناطق مختلف ایران برای کنترل زیستی ...
بیشتر
مقدمه: علف هرز جودره (Hordeum spontanum) از مهمترین علفهای هرز مزارع غلات به ویژه گندم است. هدف از انجام پژوهش حاضر، معرفی قارچهای بیماریزای گیاهی جدا شده از خاکهای مناطق مختلف ایران برای کنترل زیستی این علف هرز است. مواد و روشها: ابتدا 150 نمونه قارچ جدا شده از نقاط مختلف ایران طی دو مرحله متوالی با غربالگری اولیه و ثانویه روی برگ آفتابگردان و جودره قرار گرفتند. به این منظور، 200 میکرولیتر از مایع تخمیر هر کدام از قارچهای کشت داده شده در محیط PDB روی برگ گیاهان یاد شده اسپری شد. در ادامه، توانایی جدایههای منتخب برای ایجاد نکروز در علف هرز جودره رشد داده شده در گلدان و نیز توانایی آنها در مهار جوانهزنی و ریشهزایی علف هرز و همچنین، طیف میزبانی جدایههای منتخب بررسی شد. نتایج: پس از انجام غربالگری اولیه و ثانویه مشخص شد که جدایه Aspergillus westerdijkiae UTMC 5040 بیشترین توانایی را در ایجاد نکروز در علف هرز جودره دارد. پس از اسپری 5/1 میلیلیتر از مایع تخمیر سانتریفوژ شده این جدایه قارچی بر برگهای بالغ علف هرز جودره کشت داده شده در گلدان، و پس از گذشت 3 هفته نکروز شدیدی در گیاه مشاهده شد. بررسی توانایی جدایه منتخب برای مهار جوانهزدن و ریشهزایی علف هرز، نشان داد که پس از گذشت 10 روز قوه نامیه جودره به میزان 75 درصد و قدرت ریشهزایی به طور میانگین از 60 میلیمتر به 35 میلیمتر کاهش یافت. بررسی طیف میزبانی جدایه مورد نظر نشان داد که از بین 25 گیاه مختلف، این جدایه توانایی ایجاد علایم بیماری را در سه گیاه هرز جودره، گارس و پیچک صحرایی دارد. بحث و نتیجهگیری: پژوهش حاضر، نخستین گزارش از کنترل زیستی علف هرز جودره توسط مایع تخمیر UTMC5040 A. westerdijkiae است و نتایج به دست آمده میتواند در یافتن علفکشهای زیستی جدید استفاده شود.
